Το δίκιο μου

Στίχοι: Οδυσσέας Ιωάννου
Μουσική: Θέμης Καραμουρατίδης
Πρώτη εκτέλεση: Γιώτα Νέγκα

Όταν ακούω για πρώτη φορά ένα τραγούδι, είτε αυτό είναι στο ραδιόφωνο, είτε κάπου αλλού, κατά ένα μεγάλο ποσοστό μπορώ να καταλάβω ποιος το έχει γράψει. Αυτό μπορεί το διακρίνει κάποιος από τις λέξεις που χρησιμοποιεί ο κάθε στιχουργός, από το μέτρο, και φυσικά από τον εκάστοτε ερμηνευτή, από τις τυχόν συνεργασίες δηλαδή που είχε στο παρελθόν.
Στο συγκεκριμένο τραγούδι όμως έπεσα έξω. Δεν είχα τον Οδυσσέα Ιωάννου για ένα τόσο λαϊκό κομμάτι, και για ένα τόσο λαϊκό στίχο. Ήταν μια ευχάριστη έκπληξη όταν έμαθα ότι εκείνος έγραψες τους στίχους! Είχε λίγο καιρό να γράψει κάτι που να μου αρέσει και αυτό ήταν και είναι μια καλή ανάσα! Φυσικά και κατά καιρούς γράφει ωραία λαϊκά κομμάτια, αλλά αυτό είναι το κάτι άλλο!

Εγώ έχω το δίκιο μου κι εσύ τον κόσμο όλο

…ένα από τα γνωρίσματα των λαϊκών τραγουδιών είναι πως τα λένε “φάτσα φόρα”, πολύ ωραίο ξεκίνημα, σαν να σε πιάνει από το λαιμό
νομίζεις θα βρεθούμε στα μισά

…και επίσης μια πολύ καλή συνέχεια του προηγούμενου στίχου
μιλάω με τον ίσκιο μου τρομάζω με το ρόλο
…στο πρώτο μισό του στίχου φαίνεται το στοιχείο της μοναξιάς, και στο δεύτερο μισό, το στοιχείο πως όλοι μας σε αυτήν τη ζωή έστω και για μια στιγμή έχουμε παίξει κάποιο ρόλο, έχουμε υποδυθεί δηλαδή κάποιον έξω από εμάς, χωρίς να βρισκόμαστε στο θέατρο, αλλά στη ζωή
κοιμάμαι με τα μάτια μου ανοιχτά
…μια πολύ ωραία αντίθεση, μιας και αυτό –λογικά– δεν γίνεται, αλλά δεν παύει να είναι ακόμα ένας ωραίος στίχος

Εμένα με φωνάζουνε με το μικρό μου μόνο

…επίσης η ομοιοκαταληξία που μοιάζει από πριν, δηλαδή το “όλο”, “ρόλο” και τώρα το “μόνο” δυναμώνει ακόμα περισσότερα το τραγούδι μελωδικά
η σκούφια μου κρατά απ’ το
πουθενά
…πάρ’ τη σκούφια σου και βάρα με, ένα πράγμα.. είναι πολύ προφορικό το τραγούδι, τις λέξεις αυτές μπορούμε να τις ακούσουμε οπουδήποτε
κι εσένα που σε ήξερε κι η πέτρα που σηκώνω
τρομάζεις όταν έρχομαι κοντά

…για να αναλυθεί αυτός ο στίχος πρέπει να διαβαστεί όλος μαζί, στην μεν τραγουδίστρια, στην γυναίκα στην συγκεκριμένη περίπτωση, δεν την ξέρει κανένας και στον δε “εσύ” τον ξέρουν όλοι, μα όταν πλησιάζει η “άγνωστη” φεύγει μακριά, μου θυμίζει το όλο σκηνικό σενάριο από ελληνική ταινία, ασπρόμαυρη κιόλας, όπου εκεί οι διαφορές μεταξύ φτωχού και πλούσιου ήταν ακόμα μεγαλύτερες

Εγώ μετράω τα ρέστα μου να βγάλω κι άλλο μήνα
…πολύ οπτικός αυτός ο στίχος, σαν να τον βλέπεις και σαν να τον ακούς, μιας και τα ρέστα άρα τα νομίσματα έχουν ήχο
ανοίγω και δε βλέπω ουρανό

…και αυτός πολύ καλός στίχος, μιας και όλοι μας δικαιούμαστε να βλέπουμε τον ουρανό, τα αστέρια, αλλά υπάρχουν κάποιες καταστάσεις που δεν μας το επιτρέπουν
εσύ έχεις στο πιάτο σου ολόκληρη
Αθήνα
…αυτό το “σου” είναι ολόκληρος κόσμος! Καλά να βλέπεις πολύ καλή θέα και να την έχει πιάτο την Αθήνα, αλλά και στο ακριβό σου πιάτο μέσα;
ανοίγεις και χαζεύεις το κενό
…είναι τρομερές οι αντιθέσεις που δημιουργούνται σε αυτό το τραγούδι, μέσα σε δέκα συλλαβές όλη η ζωή

Εγώ έχω το δίκιο μου κι εσύ τον κόσμο όλο
νομίζεις θα βρεθούμε στα μισά
μιλάω με τον ίσκιο μου τρομάζω με το ρόλο
κοιμάμαι με τα μάτια μου ανοιχτά

Εμένα με φιλήσανε στο στόμα οι ανάγκες
…μου είπαν έλα εδώ εσύ μικρή, έλα να γνωρίσεις και εμάς, τη μοναξιά, τη δυστυχία και αφού μας γνωρίσεις τόσο θα σε φιλήσουμε κιόλας!
την έκανα τη βόλτα στα βαθιά
…συνεχίζει μεστά η αμεσότητα και η λαϊκότητα
κι εσένα το ταξίδι σου δυο καρφωμένες ράγες
νομίζεις ότι πήγες μακριά
…νομίζω πως η φράση “δυο καρφωμένες ράγες” είναι η καλύτερη του τραγουδιού! Επιτυγχάνεται για ακόμη μια φορά η αντίθεση, αλλά και η κλιμάκωση, όσο προχωράει και κυλάει το τραγούδι γίνεται ακόμα πιο έντονο, πιο δυνατό!

Εγώ μετράω τα ρέστα μου να βγάλω κι άλλο μήνα
ανοίγω και δε βλέπω ουρανό
εσύ έχεις στο πιάτο σου ολόκληρη Αθήνα
ανοίγεις και χαζεύεις το κενό
…θα το ξαναπώ για ακόμη μια φορά, θα μπορούσε πολύ εύκολα να είναι κάποιο soundtrack από μια παλιά ελληνική ταινία, έχει όλα τα στοιχεία, τον πόθο, την φτώχεια, την αντίθεση, την μιζέρια, την κακοπέραση, αλλά και την ελπίδα. Φυσικά, είναι κι ένα τραγούδι με πολιτική χροιά και με πολλά πολιτικά μηνύματα. Όμως, όλα γυρίζουν γύρω από την αγάπη. Πολλές φορές δεν αρκεί μόνο η αγάπη, υπάρχουν και άλλα ζητήματα, όπως εδώ, που μας φέρνει αντιμέτωπους αρχικά με τον εαυτό μας και πιο μετά με την κοινωνία και τις ταξικές διαφορές.

Θα κλείσω με μία ευχή, ας μη ψάχνουμε για δίκαιο και άδικο, ας είναι το αυτονόητο η καλύτερη λύση και να μην πάψουμε να προσπαθούμε ποτέ για αυτό που θέλουμε.

_

Το άρθρο γράφτηκε 3.9.2014 για λογαριασμό του “Ορφέα”.