Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου
Μουσική: Γιώργος Νταλάρας
Πρώτη εκτέλεση: Χρήστος Θηβαίος
Ο μεγάλος και αείμνηστος Μάνος Ελευθερίου σε ένα από τα πολλά τραγούδια του θέτει ένα μεγάλο ζήτημα (το οποίο θα το χωρίσω σε δύο μέρη) και το θέτει φυσικά μέσα από έναν στίχο.
Πρώτο ζήτημα
«Τα τραγούδια που ‘χω γράψει τα φοβάμαι
μήπως βγούνε κάποια μέρα αληθινά»
Όσα γράφουμε, ακόμα και όσα λέμε και όσα πράττουμε υποδηλώνουν συναισθήματα, συναισθήματα που θέλουμε βγάλουμε από μέσα μας, να τα εξωτερικεύσουμε και ύστερα αν τύχη και τα αποδεχτούν οι άλλοι είναι ευλογία! Αυτό λοιπόν που αποστάζετε από τη ψυχή και καταλήγει στο χαρτί είναι κάτι που επιζητούμε να βγει από μέσα μας. Το αν όμως θα βγει αληθινό (ή πραγματικό), η αλήθεια είναι, πως δεν το γνωρίζουμε. Όμως, κατά ένα μεγάλο ποσοστό συμβαίνει και θα σας το αποδείξω (αφαιρούμε φυσικά τις κατηγορίες όπως επιστημονική φαντασία, μυθοπλασία, αστυνομικό θρίλερ και οτιδήποτε μη ρεαλιστικό). Συμβαίνει για τον απλό λόγο πως οι συγγραφείς και γενικότερα όσοι ασχολούνται με την Τέχνη έχουν αναπτυγμένη τη φαντασία και αν δεν την έχουν την αναπτύσσουν με την πορεία τους –τη μικρή ή τη μεγάλη, η φαντασία μεγαλώνει με την εξάσκηση– όταν λοιπόν η φαντασία μας φτάνει, ας πούμε στα όρια της, τότε έχουμε βάσιμες πιθανότητες να προβλέψουμε το τι θα γίνει πιο μετά. Ακόμα, η γραφή είναι σαν τα σκονάκια που κάναμε στο σχολείο, όταν γράφαμε τα σκονάκια μαθαίναμε και το μάθημα. Κάπως έτσι λειτουργεί και η λογοτεχνία, από τη στιγμή που θα το γράψεις στο χαρτί θα πάρει και αυτό μια πορεία προς το να γίνει, προς το να μετουσιωθεί σε αληθινό. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο που όταν θες να καταφέρεις έναν στόχο τον γράφεις και στο χαρτί. Έτσι λειτουργούμε υποσυνείδητα, αν κάτι το δούμε οπτικά μας μένει περισσότερο στο μυαλό.
Δεύτερο ζήτημα
«Τα τραγούδια που δεν έχω γράψει τα φοβάμαι
μήπως βγούνε κάποια μέρα αληθινά»
Το δεύτερο ζήτημα και για εμένα το πιο βασικό είναι αυτά που δεν τολμάμε να γράψουμε, μήπως βγουν αληθινά. Παραφράζοντας λοιπόν τον Μάνο Ελευθερίου, έχουμε τον παραπάνω στίχο και φυσικά δεν εννοώ αυτά που δεν έχει γεννήσει η φαντασία μας ακόμη, αλλά τους στίχους και γενικότερα τις σκέψεις μας που δεν έχουμε επιχειρήσει να γράψει. Σίγουρα έχει συμβεί στον κάθε ένα, ακόμα και στις καλύτερες οικογένειας που λέμε. Να έχουμε δηλαδή κρατήσει μια σκέψη και να μην θέλουμε να την αποτυπώσουμε στο χαρτί. Ποιοι άραγε είναι οι λόγοι που δεν το κάνουμε; Μα φυσικά αυτοί που αναφέραμε πριν, πως όταν το γράφουμε στο χαρτί είναι σαν να συμβαίνει. Αποφεύγουμε πάση θυσίας την αλήθεια, το γεγονός, το συμβάν. Παρ΄ όλα αυτά, η φυγή μας και η απουσία μας από το γράψιμο μας κυνηγάει, το μυαλό δε ξεχνάει τέτοια ζητήματα, οπότε, για εμένα το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να τα γράψουμε και να τα αντιμετωπίσουμε, όχι μόνο λογοτεχνικά, αλλά και στη ζωή.
Καταλήγοντας, μη φοβάστε αυτά που έχετε γράψει, αλλά να φοβάστε αυτά που δεν έχετε γράψει.
_
