Στίχοι: Άλκης Αλκαίος
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Πρώτη εκτέλεση: Χρήστος Θηβαίος
Τα λόγια περισσεύουν για τον αείμνηστο Άλκη Αλκαίο. Στιχουργός με ποιητική γραφή, μας έχει χαρίσει ένα σωρό τραγούδια που θα τα τραγουδάμε για καιρό. Ενδεικτικά θα αναφέρω το «Ερωτικό», τη «Ρόζα», το «Πρωινό τσιγάρο», τα «Φύλλα αλκαλικά» και τόσα άλλα. Σήμερα θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε ένα τραγούδι που δεν είναι και τόσο γνωστό. Από το δίσκο «Υπέροχα μονάχοι» που βγήκε το 2006. Τους στίχους σε όλο το δίσκο επιμελήθηκε ο Αλκαίος, τη μουσική ο Θάνος Μικρούτσικος και τις ερμηνείες μοιραστήκαν ο Χρήστος Θηβαίος, ο Μανώλης Μητσιάς, ο Μικρούτσικος και από δύο συμμέτοχες σε ντουέτο η Ρίτα Αντωνοπούλου και η Μαρία Σπυροπούλου.
Όλα πεζά και μαγικά
μετέωρα και οριστικά,
…ένα παιχνίδι με τις αντιθέσεις που κάνουν πολλοί στιχουργοί, για να δείξουν πόσο λίγο απέχει η μία πλευρά από την άλλη
…ο Αλκίνοος ας πούμε λέει: “απ’ της ψυχής μου το ιερό, ως της ζωής μου το μπουρδέλο”
…ο Αλκαίος έλεγε: “άγιος κολασμένος που ξέμεινε στη γη”
…το συμπέρασμα αν θέλαμε να το γενικεύσουμε είναι πως η αγάπη, με το μίσος, είναι πολύ κοντά, για να μην πούμε ότι βρίσκονται στο ίδιο σημείο
μοιάζουν σ’ αυτόν το κόσμο.
…και ύστερα έρχεται η κατάληξη
Κι εγώ στην άσωτη ζωή
φύλλο στου ανέμου την πνοή,
…αυτό εδώ το στιχάκι είναι η αφορμή που ασχολήθηκα με ολόκληρο το τραγούδι
…αν προσέξετε όμως, η ουσία του, είναι τόσο, μα τόσο ασήμαντη, όχι όμως το νόημα του!
χαράζω και νυχτώνω.
…μια εικόνα μοναξιάς, όπου πάλι παίζει με τις αντιθέσεις
…στίχος του Γιώργου Γαρεφαλάκη στο δίσκο Χειμωνανθό λέει πως: “στις αντιθέσεις είναι η γοητεία”…
Πέρασα μπόρες και φωτιές
…ξανά και πάλι αντιθέσεις
ήπια παράφορες ματιές,
και τώρα εδώ στα ξένα…
…εδώ λογικά δεν έχει πάει σε κάποια χώρα του εξωτερικού, αλλά παρομοιάζει τον τόπο του ξένο, απόμακρο
Ανάβω ευχές και προσευχές
για τις αστείρευτες ψυχές,
για σένα και για μένα.
…και κάπου εδώ ξεπηδάει ένα «εσύ», μια άλλη ύπαρξη
Δεν έχω τόπο,
…το ρεφρέν συνεχίζει τον προηγούμενο στίχο, αυτό δηλαδή που λέγαμε για τα ξένα
εσύ ο τόπος μου και ο χρόνος.
…και ακόμα μας ξαναεπαναφέρει το «εσύ», δίνει συντεταγμένες με αυτό το στιχάκι, σε ένα τόπο όμως που δεν έχουν πάει γεωγράφοι
Δεν ξέρω τρόπο,
ο μόνος δρόμος ειν’ ο δρόμος.
…το ρεφρέν κλείνει με ένα κορυφαίο στίχο, ένα απόφθεγμα ζωής, που καλό θα ήταν να κατανοήσουμε όλοι τη σημασία του. Η σημασία του στίχου είναι πως δεν πρέπει να τα παρατάμε ποτέ, και πάντα να προσπαθούμε, πάντα να συνεχίζουμε τον σκοπό μας που κατεβήκαμε στη γη
…“δε ξέρω τρόπο”, άλλες φορές ο Αλκαίος κρύβει λόγια, εδώ μας το λέει φάτσα φόρα, δεν είναι οι τρόποι που μετράνε, το μόνο που υπάρχει είναι να συνεχίσουμε να βαδίζουμε σε αυτό που μας παιδεύει, που μας κουράζει, και που στο τέλος μας ευχαριστεί, γιατί έτσι είναι ένας δρόμος
…επίσης καταρρίπτει ένα γνωμικό που λέμε συνέχεια, ότι δεν μετράνε τα λόγια αλλά οι πράξεις, στο ρεφρέν αυτό μετράει η προσπάθεια, χωρίς να κοιτάζεις πίσω και να σταματάς
Δραπέτες άγιοι και ληστές,
…οι αντιθέσεις συνεχίζονται
…μια άλλη ωραία και εμφανής αντίθεση βρίσκεται στο τραγούδι του Αλέξανδρου Εμμανουηλίδη “Όμορφοι και ηττημένοι”, ο στίχος λέει: “πόρνες μαζί και άγιοι”
μιλούν για το αύριο και το χτες
με λόγια κουρασμένα.
…αυτοί οι δύο στίχοι μου θυμίζουν τον Λιακόπουλο
Πίνουν της λήθης το κρασί
σ’ αχαρτογράφητο νησί,
και με ρωτούν για σένα.
…και κάπου εδώ γίνονται αναφορές στους προηγούμενους στίχους. Πρώτον, όπως είπαμε ο Αλκαίος έδωσε καθαρά συντεταγμένες σε ένα μέρος, νησί για την ακρίβεια, που δεν έχει χαρτογραφηθεί, όπου εκεί βρίσκεται και ο ίδιος, αλλά η άλλη ύπαρξη αγνοείται
Και εγώ τους λέω είσαι παντού,
…ένας πολύ ερωτικός στίχος, απλοϊκά γραμμένος
στο Μεξικό στο Κατμαντού,
…εδώ βέβαια μας ορίζει γεωγραφικές συντεταγμένες, αν και σε πολλά τραγούδια του ο Αλκαίος κάνει αναφορές σε τόπους, στο Μετς, στην Αμοργό, στο Πόρτο Ρίκο, στο Παρίσι κ.α
μετάξι στα κουρέλια.
…ακόμα άλλη μία αντίφαση
Στα όνειρα των εραστών,
στα δάκρυα των ποιητών
και στων τρελών τα γέλια.
…το τραγούδι κλείνει υπέροχα, με την κάθε προηγούμενη λέξη να προσδιορίζει, να εκφράζει, να συνεχίζει, να συμπληρώνει, τόσο όμορφα την άλλη
Δεν έχω τόπο,
εσύ ο τόπος μου και ο χρόνος.
Δεν ξέρω τρόπο,
ο μόνος δρόμος ειν’ ο δρόμος.
…ο τίτλος του κομματιού μας κάνει ακόμα μία αντίθεση, μιας και είναι στα αγγλικά, φυσικά “δένει” πάρα πολύ καλά με το νόημα του τραγουδιού, όπου το τραγούδι μοιάζει να είναι ένα ωραίο οδοιπορικό αναζητώντας το άλλο μισό, και καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού να παίζουν μουσικές από blues
_
Το άρθρο γράφτηκε 13.11.2012 για λογαριασμό του “Ορφέα”.
