Ψυχές

Στίχοι: Λίνα Δημοπούλου
Μουσική: Νότης Μαυρουδής
Πρώτη εκτέλεση: Μελίνα Ασλανίδου

Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται στη γη
για να πληρώσουν κάποιων άλλων αμαρτίες
…πέρα από τις αμαρτίες (και κυρίως για τον πρώτο στίχο) νομίζω πως ο κάθε άνθρωπος με την γέννησή του έχει ένα χρέος· κάτι για το οποίο βρέθηκε πάνω στη γη, άλλο που μετά παρεκκλίνει και αστοχεί λίγο…
…όμως είναι και βαθιά πολιτικός στίχος

λέγονται άγγελοι και είναι αληθινοί
…εδώ γίνεται μια αντίφαση, «άγγελοι» και «αληθινοί», υπάρχουν όμως φορές που η μεταφορά γίνεται κυριολεξία, για κάτι ανάλογο θα προσπαθήσει να μας πείσει η στιχουργός
…σε αυτόν τον στίχο δε, στηρίζεται πάνω-κάτω όλο το τραγούδι

…αστοχία στο μέτρο, αφού πρέπει να τονιστεί η δεύτερη συλλαβή στο «λέγονται»
κι είναι κρυμμένοι σε αφώτιστες γωνίες
…μου φέρνει μνήμες από την «σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού», όπου δεν νοείτω φεγγάρι και να μην είναι φωτεινό, να λάμπει!

Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται στη γη
…συνέχεια με τον ίδιο ακριβώς στίχο, παρ’ όλα αυτά είναι ωραίο γιατί συνεχίζεται το τραγούδι χωρίς να χαθεί ούτε μια στιγμή συγκέντρωσης μας
σε κάποιους άλλους να χαρίσουν τα φτερά τους

…εδώ γίνεται σύμβαση για τους αγγέλους που μας ανάφερε πιο πάνω και γεμίζει το στίχο με το ρήμα «χαρίζω»
κάποτε μένουνε μονάχοι και γυμνοί
με άδεια χέρια και κουρέλια την καρδιά τους

…εγώ θα έλεγα πως η υπερβολική αγάπη δεν κάνει καλό, η μηδενική το ίδιο, αν ας πούμε κρατάγαμε το ένα φτερό και δίναμε το δεύτερο στον άνθρωπο που αγαπάμε;

Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται στη γη
κι ώσπου να λήξει στη ζωή η βάρδιά τους
…εδώ συνεχίζεται η ομοιοκαταληξία της προηγούμενης στροφής και κάνει το τραγούδι πιο μελωδικό, πιο πλούσιο
…με τη λέξη «βάρδια» καταλαβαίνουμε τα εξής:
α. σαν να το κάνουν για επάγγελμα (κάτι σαν εθελοντική εργασία), ο σκοπός που λέγαμε πιο πριν
β. γέννηση μέχρι θάνατος, αλλά το λέει καλύτερα ο Καζαντζάκης:
“Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο· καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο· το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή.”

κυκλοφορούν παραμιλώντας στη βροχή
μα δεν τους βλέπεις ούτε ακούς τα βήματά τους
…αντίφαση νούμερο δύο, ενώ στην αρχή μας λέει πως κυκλοφορούν, ύστερα μας λέει πως δεν τους βλέπεις, θέλει να μας πει πρώτον, ότι τις ώρες που κυκλοφορούν, οι περισσότεροι άνθρωποι «λείπουν από τη ζωή», οι ώρες δηλαδή είναι από τα μεσάνυχτα μέχρι και το ξημέρωμα
…και δεύτερον είναι αυτό που χαρακτηριστικά λέει ο Εξυπερύ στον Μικρό Πρίγκιπα, “…Είναι απλό: Μόνο με την καρδιά μπορείς και βλέπεις καλά. Τα μάτια δεν μπορούν να δούνε την ουσία…”

Είναι ψυχές που συναντήσαν το Θεό
τη μέρα που έκανε κι εκείνος το ρεπό του

…εδώ η στροφή μοιάζει να είναι εκτός τραγουδιού αλλά για εμένα πατάει καλύτερα από κάθε άλλη
…αρχικά ανατρέπει όλο το τραγούδι, λέει δηλαδή πως δεν υπάρχει κανένας αναμάρτητος και ακόμα πως βρήκαν το Θεό σε μια στιγμή αδυναμίας…
Δική του αρχικά, αλλά και δικιά τους, για τις ψυχές δηλαδή
κι έτσι εκπέσανε για πάντα στον
καημό
…”εκπέσανε”, σίγουρα δεν είναι και η πιο εύηχη λέξη για τραγούδι
μοιραίοι κι όμορφοι σα θάλασσες του νότου
…μα και ο καημός έχει ομορφιά
…πάρα πολύ καλή η τελευταία ομοιοκαταληξία, συνδέοντας δύο λέξεις με μία


Το τραγούδι μας τα έχει πει όλα, χωρίς στην ουσία να μας έχει πει τίποτα. Δε πέφτει σε λεπτομέρειες για τις πράξεις που έχουν κάνει, αλλά τονίζει απλά την ύπαρξη τους, και σίγουρα τέτοιους ανθρώπους έχει δει και έχει γνωρίσει η στιχουργός. Ακόμα μου αρέσουν πάρα πολύ τα τραγούδια που δεν έχουν ρεφρέν! Τραγούδι που έχει πολλά κοινά στοιχεία με αυτό είναι οι «Άγιοι» του Θανάση Παπακωνσταντίνου.

_

Το άρθρο γράφτηκε 23.03.2012 για λογαριασμό του “Ορφέα”.