Στίχοι: Μιλτιάδης Πασχαλίδης
Μουσική: Μιλτιάδης Πασχαλίδης
Πρώτη εκτέλεση: Μιλτιάδης Πασχαλίδης
Η διάθεση μου για το νέο άρθρο ήταν λίγο διαφορετική από ότι τις άλλες φορές. Δεν ήθελα να αναλύσω στίχο-στίχο, αλλά να περιγράψω την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Νομίζω πως διεισδύεις το ίδιο καλά και με αυτό τον τρόπο. Αρχικά, ο ίδιος ο Μίλτος Πασχαλίδης αποκαλύπτει σε μια παλιότερη συνέντευξη πως γράφτηκε αυτό το κομμάτι: Είχε αποδεχτεί την πρόσκληση ενός φίλου του να πάνε σε ένα μαγαζί που είχε πολύ δυνατή μουσική, και με τους παραβρισκόμενους να χορεύουν πάνω στα τραπέζια, τα ποπ σκυλάδικα της εποχής. Ο φίλος του Μίλτου πέρναγε αρκετά καλά, αλλά εκείνος δεν καταλάβανε το γιατί. Σε μια στιγμή ο dj, βάζει το γνωστό σε όλους μας Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας, του Μάνου Λοΐζου. Χαρακτηριστικά ο Πασχαλίδης είχε πει: «Το πλήθος ξενερώνει, τα κορίτσια κατεβαίνουν από τα τραπέζια εκτός από ένα. Ένα κορίτσι με μακριά μαύρα μαλλιά χορεύει την Ευδοκία. Η άτιμη χορεύει λεβέντικα, αντρίκια, σπάνιο να δεις γυναίκα να χορεύει καλά ζεϊμπέκικο, έμεινα να τη χαζεύω… Γι’ αυτό το κορίτσι που δεν το γνωρίζω και που ποτέ δεν το ξαναείδα, έφτιαξα το ίδιο βράδυ τη “Φωτιά μου”».
Με χάδια τρομαγμένα,
με διψασμένα χάδια
…όταν η επανάληψη γίνεται με ωραίο τρόπο δεν είναι καθόλου κουραστική, ίσα – ίσα που βοηθάει στην φόρτιση των συναισθημάτων, μιλάω για την λέξη «χάδια»
του νου μου τα σκοτάδια
απόψε ντύνομαι
…όμορφη παρομοίωση φυσικά
Λευκό πανί υψώνω
…αυτός ο στίχος μου θυμίζει τον μύθο του Θησέα, όπου ξέχασε να αλλάξει τις σημαίες και ο πατέρας του οδηγήθηκε στον γκρεμό
και πάω όπου με πάει
…και εδώ ακριβώς το ίδιο που λέγαμε πιο πριν με την επανάληψη, ο στιχουργός χρησιμοποιεί ένα ρήμα σε δύο διαφορετικά πρόσωπα, στον ίδιο στίχο!
αυτό που με σκορπάει,
σου παραδίνομαι
…μια δυνατή αντίθεση με πολύ νόημα
Μονάχη μες τους ξένους
και μες τους φίλους μόνη
…δύο στιχάκια που υμνούν την μοναξιά
…και εδώ πάλι η επαναληπτική διαδικασία, μονάχη – μόνη
να ‘ξερα τι σε σώνει
στον πόνο στη χαρά
…και επίσης ωραία συνέχεια μετά, και άλλη μία αντίθεση – ξανά
Γυαλί που δεν ραγίζει
…αυτό εδώ το στιχάκι μάλλον το έγραψε ο στιχουργός για τα ποτήρια και τα πιάτα που πετάμε πάνω στο κέφι μας, αλλά εκείνος ψάχνει για ένα γυαλί που είναι από τέτοιο υλικό, που δεν σπάει με τίποτα και ποτέ!
θα ‘βρισκα να σου τάξω
Πες μου πως να πετάξω
με δανεικά φτερά
…πώς να πετάξεις με δανεικά όνειρα, δανεικές ιδέες, ακόμα και δανεικά λεφτά;
Της φυλακής μου πόρτα
εσύ και αντικλείδι
…είσαι δηλαδή τα πάντα…
και γω μικρό στολίδι
…και εγώ ένα μικρό φυλαχτό, πολύ όμορφη αντίθεση
στον άσπρο σου λαιμό
…χαρακτηριστικό του κοριτσιού, χαρακτηριστικό της αθωότητας, αλλά και της απλότητας
Θα πω ένα τραγούδι
σήκω να το χορέψεις
Τα μάτια να μου κλέψεις
για πάντα πριν χαθώ
…το αγαπημένο μου μέρος του τραγουδιού, ειδικά στην ζωντανή ηχογράφηση με τον Θηβαίο, το τραγούδι απογειώνεται, και επίσης το τραγούδι δεν τελειώνει με το ρεφρέν, όπως γίνεται σε όλα τα τραγούδια!
Φωτιά μου εσύ κι αέρας
στο σύνορο τούτης της μέρας
Τη φλόγα σου δώσ’ μου
…κι άλλο στοιχείο της αθωότητας, η φλόγα, η σπίθα…
και γίνε μου φως μου
χρυσόμαλλο δέρας
…δεύτερο στοιχείο από την μυθολογία
Φωτιά μου εσύ κι αέρας
στο σύνορο τούτης της μέρας
Το γέλιο σου δώσ’ μου
και γίνε του κόσμου το πέρας
Ακόμα, κανένα γεγονός δεν είναι ολοκληρωτικά κακό ή ολοκληρωτικά καλό. Απλά έχουμε φτιάξει έτσι τα αντανακλαστικά μας, ώστε να λειτουργούμε με οργή σε ό,τι στραβό μας γίνεται, αλλά σε ό,τι ωραίο μας συμβαίνει, έχουμε συνηθίσει να το προσπερνάμε. Σαν να βγάζουμε αερόσακους στην ευτυχία, και να μην αφήνουμε τον εαυτό μας να “τρακάρει” μαζί της, αλλά στην λύπη να πέφτουμε με τα μούτρα και χωρίς κράνος. Κάνω αυτό το σχόλιο, γιατί μερικές φορές η πρώτη εντύπωση που έχουμε για κάποιον ή για κάτι είναι λανθασμένη. Όπως ο Πασχαλίδης που αρχικά έδειχνε να μην περνάει καλά στο μαγαζί, αλλά στο τέλος έγραψε ένα υπέροχο κομμάτι.
Το δεύτερο σχόλιο που θα κάνω είναι για την μαγεία της λογοτεχνίας και της Τέχνης γενικότερα. Η Τέχνη δεν χρειάζεται φανφάρες για να δουλέψει, ούτε είναι ένα μηχάνημα που το βάζουμε στην πρίζα και πατάμε κάνα δύο κουμπιά και λειτουργεί. Ούτε το ετεροθαλή αδελφάκι της η έμπνευση χρειάζεται κάτι από όλα αυτά, το μόνο που χρειάζεται είναι να έχεις τα αυτιά σου και τα μάτια ανοιχτά! Το ωραίο είναι πως υπάρχουν κάποιοι μηχανισμοί για την έμπνευση. Το να γραφείς εν βρασμώ ψυχής, ή να αφήνεις ένα συναίσθημα να σε κυκλώσει, και ύστερα από πολύ καιρό να γράψεις. Ακόμα, όσον αναφορά το συναίσθημα, μπορείς να το αποτυπώσεις ως έχει, ή ως μια υπερβολή, να το μεγεθύνεις δηλαδή, ή να γράψεις την δικιά σου φαντασίωση, όπως π.χ. έκανε κι ο Μίλτος στο συγκεκριμένο τραγούδι. Πήρε μία κατάσταση και την διαμόρφωσε όπως εκείνος ήθελε, για να βγει αυτό το ωραίο αποτέλεσμα. Όπως είχε πει και ο ίδιος, το αγαπάει αυτό το τραγούδι, σαν να το είχε γράψει κάποιος άλλος…
_
Το άρθρο γράφτηκε 2.12.2013 για λογαριασμό του “Ορφέα”.
