Από σήμερα και σε αυτό εδώ το blog, θα αναρτώνται όλα τα άρθρα που έγραψα στο ΟΡΦΕΑ. Θα γίνει δηλαδή μια μικρή αναβίωση της στήλη που είχα στο συγκεκριμένο μουσικό διαδικτυακό τόπο. Οι παρακάτω λέξεις εξηγούν ακριβώς την θεματική που είχε αυτή η ιδιαίτερη στήλη.
Στη στήλη αυτή, θα έλεγα με μια πρόταση πως θα προσπαθήσουμε να ΔΙΑΒΑΣΟΥΜΕ ΣΤΙΧΟ και όχι να τραγουδήσουμε στίχο. Θα προσεγγίσουμε στροφές και άλλες φορές, θα τις “τεμαχίσουμε”. Έτσι, στίχο με στίχο, λέξη τη λέξη, θα επιχειρήσουμε να καταλάβουμε τη ρητορική ερώτηση, τι θέλει να πει ο στιχουργός; Βέβαια, δε θα μείνουμε τόσο πολύ στο έργο του ως σύνολο αλλά για κάποιο τραγούδι του ξεχωριστά. Εξάλλου, υπάρχουν στιχουργοί που μας έδωσαν μόνο ένα κομμάτι. Η πρόθεσή μας, -το ξανά λέω- είναι να προσεγγίσουμε κομμάτια που μας αρέσουν και τα έχουμε τραγουδήσει κατά καιρούς, να δούμε δηλαδή τι ιστορία κρύβουν, σε καμία περίπτωση δεν έχει χαρακτήρα κριτικής.
Στίχοι: Γιάννης Καλπούζος
Μουσική: Ορφέας Περίδης
Πρώτη εκτέλεση: Ορφέας Περίδης
Στης μοναξιάς το δέντρο κάθισα
…ήδη από τον πρώτο στίχο με έχει βάλει σε μια εικόνα, παραμυθιού, σε κάτι που ίσως να το είχα δει σε ένα σκίτσο ξεφυλλίζοντας κάποιο βιβλίο όταν ήμουν μικρός και πιθανόν, να ένιωθα υποσυνείδητα εκείνη την ώρα και μοναξιά, γι’ αυτό και ίσως να μην με απομακρύνει ο στίχος αυτός, αφού τα δέντρα συνήθως μεγαλώνουν διπλά σε άλλα δέντρα
και δίψασα και ρίζωσα.
…το τραγούδι συνεχίζεται τόσο γλυκά, δε χρειάζεται κάτι άλλο, δύο “και”, δύο ρήματα, τα οποία τα συναντάμε σπάνια σε τραγούδια
και τίναξα τα φύλλα του
…δε χάνεται η αρχική εικόνα, αντίθετα κυλάει, έχει ροή, πιθανόν να είχε βρέξει λίγο πριν, στοιχείο της μοναξιάς ξανά, αλλά και έντασης
και τον κορμό του ασήμωσα.
…αυτός ο στίχος μοιάζει με τις ταχύτητες του αμαξιού, έχει μπει η πρώτη, η δευτέρα, η τρίτη και αυτή είναι η τέταρτη, κορυφώνει δηλαδή τι θέλει να μας πει
Γιατί πολύ σ’ αγάπησα
γιατί δεν αγαπώ εμένα.
γιατί ζωή δεν κράτησα
κι αυτή την άφησα σ’ εσένα.
…πέμπτη ταχύτητα, ρεφρέν, αναλύεται πιο μετά.
Στης μοναξιάς το δέντρο κάθισα
το χάραξα και μάτωσα.
…αυτός ο στίχος κρύβει διάρκεια, τώρα η ενεργεία στο δέντρο αντανακλά σε εμάς, κρύβει ακόμα και τη δόση της μελαγχολίας που αυτά τα τραγούδια για να είναι καλά πρέπει να την έχουν, ακόμα μας μιλάει για την αυτοκτονία ή τέλος πάντων για το κακό που κάνουμε στον ίδιο μας τον εαυτό
περίσσευαν τα χέρια μου
…είναι πολλές φορές που με αυτά τα χέρια μπορούμε να κάνουμε μια μεγάλη αλυσίδα και να μην περνάει κανείς κι άλλες που τα έχουμε στις τσέπες, έτσι και εδώ, είναι ένας τρόπος για να δείξεις την ανικανότητά σου.
και για κλαδιά του τα ‘δωσα.
…εικόνα, μου θυμίζει παλιά διαφήμιση της ΝΕΤ, που μερικοί άνθρωποι παρίσταναν ένα δέντρο, κορυφώνει
Γιατί πολύ σ’ αγάπησα
γιατί δεν αγαπώ εμένα.
γιατί ζωή δεν κράτησα
κι αυτή την άφησα σ’ εσένα.
…συνήθως όσοι αγαπάνε τη μοναξιά, αγαπάνε και τον εαυτό τους, τους αρέσει να περνάνε πολύ ώρα μόνοι τους, εδώ έρχεται σε μια αντίφαση το τραγούδι. Παρ’ όλα αυτά μπορούμε να καταλάβουμε πως μιλάει για ένα χωρισμό και πως η κατάσταση η οποία βιώνει αυτός ο άνθρωπος είναι παροδική, πρόσκαιρη. Το δεύτερο μισό του ρεφρέν μας μιλάει για το βίαιο δόσιμο που εμείς οι άνθρωποι πράττουμε. Όσο και αν αγαπάμε κάποιον άλλον, δε πρέπει να αφήσουμε τον εαυτό μας απροστάτευτο, οι γύρω μας έρχονται και παρέρχονται, εμείς μένουμε.
Λέει ένας στίχος του Γκάτσου: “αν κάποτε στα βρόχια του πιαστείς κανείς δε θα μπορέσει να σε βγάλει μονάχος βρες την άκρη της κλωστής και αν είσαι τυχερός ξεκίνα πάλι.”
Το μόνο αρνητικό στο τραγούδι, όπου ουσιαστικά δεν είναι αρνητικό αλλά ευκολία, είναι πως το δεύτερο κουπλέ αρχίζει με την ίδια φράση και δεν προχωράει με έναν πιο γρήγορο ρυθμό. Είναι γραμμένο σε ιαμβικό μέτρο, αυτό δεν αποτελεί αρνητικό, απλά το λέω για να μαθαίνουμε σιγά σιγά και τα μέτρα.
Εδώ η εκτέλεση από τον Σωκράτη Μάλαμα
_
Το άρθρο γράφτηκε 09.02.2012 για λογαριασμό του “Ορφέα”.
