Αρχικά, με τον όρο “αυτοέκδοση” εννοούμε όταν κάποιος αναλαμβάνει να εκδώσει ένα βιβλίο μόνος του. Να είναι δηλαδή εκδότης και συγγραφέας μαζί, και ίσως και κάποιες άλλες ιδιότητες παράλληλα. Παρακάτω παραθέτω τα βήματα μιας αυτοέκδοσης.
-
Αρχείο Word
Όταν λοιπόν έχεις ένα βιβλίο στα σκαριά, αυτό που κάνεις είναι να το επεξεργάζεσαι στο Word. Όταν λοιπόν το αρχείο Word ετοιμαστεί -όσο μπορεί να είναι έτοιμο κάποιο βιβλίο- είσαι έτοιμος να βγάλεις το βιβλίο σου προς τα έξω, προς το “φως”.
-
Διόρθωση – Επιμέλεια
Όταν λοιπόν τελειώσει η δουλειά του συγγραφέα, αρχίζει η δουλειά του επιμελητή. Ποτέ ένα βιβλίο δεν μπορεί να θεωρηθεί έτοιμο, όταν δεν το έχει διαβάσει τουλάχιστον ένα δεύτερο άτομο. Εδώ λοιπόν απευθύνεσαι σε κάποιο άλλο άτομο με γνώσεις πάνω στην επιμέλεια κειμένων, πολλές φορές χρειάζεται και δεύτερος επιμελητής.
-
Επιμέλεια ως προς την εμφάνιση
Ένα βιβλίο πριν τυπωθεί χρειάζεται αρκετές ρυθμίσεις. Όσο κι αν σου φαίνεται περίεργο, τα πάντα είναι μαθηματικά και αριθμοί. Οι ρυθμίσεις που πρέπει να κάνει ο συγγραφέας -μιας και μιλάμε για αυτοέκδοση- είναι:
-Να εισάγει αριθμό σελιδών στο βιβλίο του (ένα κλικ στο Word)
-Να μορφοποιήσει κατάλληλα τις πρώτες σελίδες, έτσι ώστε το πόνημά του να είναι βιβλίο (μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα βιβλίο ενός καλού εκδοτικού οίκου και να πάρει ιδέες για το πώς έχει υλοποιηθεί)
-Στην κορυφή (header) να μπει ο τίτλος του βιβλίου στις μονές σελίδες και στις ζυγές ο τίτλος του συγγραφέα, ή ανάποδα
-Εσοχές, τα κενά δηλαδή που θα κάνει η σελίδα με το κείμενο, αριστερά-δεξιά, κάτω-πάνω
-Επίσης υπάρχει το αρχίγραμμα αν θέλει να το εισάγει, τα αρχικά κεφάλαια γράμματα
-Και μερικά ακόμη για την κατάλληλη διαμόρφωση του βιβλίου
-
Μετατροπή αρχείου από Word σε .pdf
Αφού έχεις τελειώσει με τα πάντα ως προς το κείμενό σου, μετατρέπεις το αρχείο Word που κακά τα ψέματα είναι πιο εύκολο για τον συγγραφέα να το επεξεργαστεί, στο πιο εύκολο σε επεξεργασία για τον Graphic Designer – ναι, αυτός θα μας λύσει κάποια προβλήματα. Υπάρχουν προγράμματα στο διαδίκτυο για την μετατροπή, αλλά γίνεται και από το Word αυτό, αν απλά σώσεις το αρχείο σου σε .pdf.
-
Σχεδιασμός εξωφύλλου
Για να πάει καλά ένα βιβλίο, σημαντικό ρόλο παίζει το εξώφυλλο, οπότε χρειάζεται να δώσεις ανάλογη προσοχή και στην έξω μεριά. Αν δεν μπορείς να φτιάξεις μόνος σου το εξώφυλλο, χρειάζεται να απευθυνθείς σε κάποιον σχεδιαστή.
-
Χορήγηση ISBN
Κάθε βιβλίο έχει και έναν μοναδικό αριθμό. Η χορήγηση ISBN γίνεται πολύ εύκολα. Μπορείς να επισκεφτείς το site της Εθνικής Βιβλιοθήκης και με μία φόρμα που θα συμπληρώσεις να σου αποστείλουν με email το ISBN. Ακόμα, όταν πια ολοκληρωθεί το βιβλίο χρειάζεται να παραδώσεις τρία αντίτυπα στην Εθνική Βιβλιοθήκη, υπάρχουν δηλαδή όλα τα βιβλία εκεί. Τέλος, με την χορήγηση ISBN το βιβλίο θεωρείται κατά ένας μεγάλο ποσοστό κατοχυρωμένο.
-
Επιλογή τυπογραφείου
Σε αυτό το σημείο επιλέγεις ένα καλό μαγαζί που θα σε βοηθήσει στην τύπωση του βιβλίου. Επίσης, ο Graphic Designer που είπαμε πριν, έρχεται για να κάνει αυτός τις τελικές διορθώσεις, για να φέρει το βιβλίο στα μέτρα και στα σταθμά της τύπωσης. Από εκείνον περνάει η τελική τελική ματιά, πριν από το τελευταίο κουμπί. Αξίζει να πω, πως μερικές εκτυπωτικές εταιρίες βγάζουν ένα πρόχειρο για να δει και ο συγγραφέας πώς θα φαίνεται το βιβλίο του. Ακόμα, για την επιλογή τυπογραφείου μπορείς να ζητήσεις μερικά δείγματα από παλιότερες δουλειές τους.
-
Τα χαρακτηριστικά του βιβλίου
Σε αυτό το σημείο ο συγγραφέας ορίζει τις παραμέτρους για το βιβλίο του. Δηλαδή:
-Μέγεθος βιβλίου (Α5, Α4, άλλα είδη πιο μικρά, πιο μεγάλα)
-Αυτιά (όταν λέμε “αυτιά” σε ένα βιβλίο εννοούμαι εκεί που συνήθως είναι το βιογραφικό του συγγραφέα και κάποια άλλα έργα του ιδίου)
-Τεμάχια
-Χαρτί εξωφύλλου
-Χρώματα Α όψη
-Φινίρισμα εξωφύλλου
-Χρώματα εκτύπωσης εξωφύλλου
-Χαρτί εσ. σελίδων
-Χρώματα σελίδων
-Χρώματα εκτύπωσης εσωτερικών σελίδων
-Βιβλιοδεσία
-
Διακίνηση βιβλίων
Αφού ο συγγραφέας έχει τα αντίτυπα στα χέρα του, το μόνο που μένει είναι η διακίνηση. Αυτό το σημείο δε θα το περιγράψω τόσο αναλυτικά όσο τα άλλα βήματα, γιατί εδώ υπάρχουν διάφορες διακλαδώσεις που μπορεί ο κάθε συγγραφέας να διακινήσει τα βιβλία του. Θα πω μόνο κάτι που συνάντησα στην δικιά μου αυτοέκδοση, “Το φαινόμενο της πεταλούδας“. Ρώτησα σε περίπου 40 βιβλιοπωλεία για το αν μπορεί το βιβλίο μου να βρίσκεται στα ράφια τους. Οι απαντήσεις που πήρα ήταν και θετικές, αλλά και αρνητικές. Ουσιαστικά το εμπόδιο σε κάποια βιβλιοπωλεία έγκειται πως δεν έχω επίσημα χαρτιά για να τους κόψω κάποιο τιμολόγιο. Υπάρχουν όμως και κάποια βιβλιοπωλεία που κόβανε εκείνοι χαρτιά αντί για εμένα, σαν ένα αντίθετο δελτίο αποστολής – φυσικά είναι νόμιμη στο έπακρο η διαδικασία αυτή. Οπότε μπορεί ένα βιβλίο να βρίσκεται στα ράφια ενός καλού βιβλιοπωλείου, αλλά όχι σε όλα.
Τέλος, σε αυτά τα βιβλιοπωλεία που θα θελήσουν να έχουν το βιβλίο σου, θα κάνεις έναν διακανονισμό για την έκπτωση που θα κάνεις στο βιβλιοπωλείο. Πόσο δηλαδή θα κερδίζεις εσύ και πόσο εκείνος από την αγορά του βιβλίου σου. Δε θα κλείσω με χρήματα και συναλλαγές, μιας και όπως πιστεύω, γράφουμε ένα βιβλίο για να διαβαστεί και όχι για να γίνουμε πλούσιοι. Η αυτοέκδοση δεν είναι και τόσο πολύ διαδομένος τρόπος στην Ελλάδα, τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια, είναι όμως ένας τρόπος για να κυκλοφορήσει έντυπα αυτό που έχεις γράψει. Τέλος, είμαι σίγουρος πως μερικές αυτοεκδόσεις, είναι καλύτερες και από ότι μαζικές παραγωγές βιβλίων, γιατί εκεί ο συγγραφέας έχει βάλει όλο το μεράκι του για τη δημιουργία του βιβλίου. Από το Α ως το Ω.
_
Η πρώτη δημοσίευση έγινε στο Inner.