Ο Νίκος Καζαντζάκης (18 Φεβρουαρίου 1883 – 26 Οκτωβρίου 1957) ήταν Έλληνας μυθιστοριογράφος, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας.
Θα μπορούσα να γράψω αμέτρητες παραγράφους για τον Νίκο Καζαντζάκη, αλλά θα περιοριστώ σε μερικές προτάσεις. Έτσι κι αλλιώς και εκεινού δεν του άρεσαν τα πολλά λόγια, αλλά οι πράξεις! Αρχικά, έχω διαβάσει τα περισσότερα βιβλία του· για εμένα αποτέλεσε και αποτελεί μεγάλη έμπνευση, κυρίως γιατί μου μικραίνει την απόσταση με το αδύνατο!
Επιπλέον, όποτε αισθάνομαι ψυχική ή σωματική αδυναμία, τα λόγια του γίνονται αντίλαλος εντός μου και μου υπενθυμίζουν πως ο άνθρωπος ξεπέρασε τον άνθρωπο! Πως είμαστε ανήμερα θεριά, και πως μπορούμε να καταφέρουμε τα πάντα, αρκεί να το θελήσουμε!
Όσοι διαβάζετε αυτό το άρθρο μπορεί να μην έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του, ή μπορεί ακόμα να μην έχετε ακούσει για αυτόν. Ακόμα κι αν δεν τον γνωρίζετε ή δεν διαβάζετε βιβλία είναι μια καλή αρχή να ξεκινήσετε! Πιο κάτω παραθέτω τα τρία πιο αγαπημένα μου -δύσκολη επιλογή.
Με αφορμή την επέτειο της γέννησής του, γράφω μερικά μόνο από τα τεράστια αποφθέγματα που άφησε πίσω του. Για μένα βέβαια δεν είναι απλές προτάσεις ή γνωμικά όπως λέγονται, αλλά οι ταχύτητες που πρέπει να έχει το κάθε ανθρώπινο σώμα!
- Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβάμαι τίποτα. Είμαι λέφτερος.
- Ό,τι δεν συνέβη ποτέ, είναι ό,τι δεν ποθήσαμε αρκετά.
- Ο σωστός δρόμος είναι ο ανήφορος.
- Αγάπα τον άνθρωπο γιατί είσαι εσύ…
- Τι θα πει ευτυχία; Να ζεις όλες τις δυστυχίες.
- Ν’ αγαπάς την ευθύνη να λες εγώ, εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο. Αν χαθεί, εγώ θα φταίω.
- Η πέτρα, το σίδερο, το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει.
- Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο· καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο· το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή.
- Θεριό ‘ναι η καρδιά του ανθρώπου. Θεριό ανήμερο… Χριστέ μου, μήτε εσύ μπόρεσες να τη μερώσεις.
- Ποιος μπορεί να τα βάλει με το σεισμό, με τη φωτιά, με τα νιάτα;
- Δεν τον φοβάμαι το Θεό, αυτός καταλαβαίνει και συχωρνάει. Τους ανθρώπους φοβάμαι. Αυτοί δεν καταλαβαίνουν και δε συχωρνούν.
- Tι θα πει λεύτερος; Αυτός που δεν φοβάται το θάνατο.
- Αν μια γυναίκα κοιμηθεί μόνη, ντροπιάζει όλους τους άντρες.
- Ολάνθιστος γκρεμός της γυναικός το σώμα.
- Δεν υπάρχουν ιδέες – υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες – κι αυτές παίρνουν το μπόι του ανθρώπου που τους κουβαλάει.
- Σωτηρία θα πει να λυτρωθείς απ’ όλους τους σωτήρες· αυτή ‘ναι η ανώτατη λευτεριά, η πιο αψηλή, όπου με δυσκολία αναπνέει ο άνθρωπος. Αντέχεις;
- H καρδιά του ανθρώπου είναι ένα κουβάρι κάμπιες – φύσηξε, Χριστέ μου, να γίνουν πεταλούδες!
- Το ψέμα είναι ανανδρία.
- Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει.
- Μαζεύω τα σύνεργά μου: όραση, ακοή, γέψη, όσφρηση, αφή, μυαλό, βράδιασε πια, τελεύει το μεροκάματο, γυρίζω σαν τον τυφλοπόντικα σπίτι μου, στο χώμα. Όχι γιατί κουράστηκα να δουλεύω, δεν κουράστηκα, μα ο ήλιος βασίλεψε.
- Νιώθω σαν να χτυπάμε τα κεφάλια μας στα σίδερα. Πολλά κεφάλια θα σπάσουν. Μα κάποια στιγμή, θα σπάσουν και τα σίδερα.
- Η Ελλάδα επιζεί ακόμα, επιζεί νομίζω μέσα από διαδοχικά θαύματα.
- «Μπορεί το λοιπόν ο άνθρωπος να ξεπεράσει τον άνθρωπο;» αναρωτιόταν ο παπα-Γιάνναρος. «Μπορεί, μπορεί», αποκρίνουνταν ο ίδιος, «μα μονάχα για μια ώρα, για δυο ώρες, μπορεί και για μια μέρα ολάκερη, μα φτάνει – αυτό θα πει Πυρκαγιά Θεού που οι απλοί άνθρωποι το λένε Παράδεισο».
- Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: “Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;” Πολέμα!
- Δεν έχουμε παρά μια μονάχα στιγμή στη διάθεσή μας. Ας κάνουμε τη στιγμή αυτή αιωνιότητα. Άλλη αθανασία δεν υπάρχει.
- Φτάσε όπου δεν μπορείς!
